برای مفید بودن تنها نبوغ کافی نیست/ رازی اصلاح فرد را راهی برای اصلاح جامعه می‌داند

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از کتاب «نظریه اخلاقی ذکریای رازی» نوشته احد فرامرز قراملکی عضو هیات علمی دانشگاه تهران با حضور وی و همچنین حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و حمیدرضا آیت‌اللهی رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی امروز دوشنبه 7 اسفند برگزار شد.

خسروپناه در این مراسم گفت: کسانی که از گذشته تاکنون به تولید علم پرداختند و برای این سرزمین مفید واقع شدند تنها نابغه نبودند بلکه هویت اسلامی ـ ایرانی نیز داشتند. فردی به درد جمهوری اسلامی می‌خورد که هم نابغه باشد و هم دارای هویت اسلامی ـ ایرانی. یکی از آثاری که می‌تواند این هویت را به ما یادآوری کند همین کتاب آقای قراملکی است.

وی افزود: قراملکی در این کتاب گرفتار آسیب «حجاب معاصرت» که بسیاری از ما دچار آن می‌شویم نشده است. یعنی وی به معاصران حوزه اخلاق مانند مهدی محقق و محمود طباطبایی نیز توجه داشته و دستاوردهای آنان را نیز در کتابش ذکر کرده است. او حق مهدی محقق و محمود طباطبایی را در حوزه اخلاق به خوبی در کتابش ادا کرد.

رییس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به دیگر ویژگی‌های کتاب قراملکی اشاره کرد و گفت: او در این اثر با پژوهشگران رازی‌شناس برخوردی اخلاقی داشت و زحمت‌های همه آنان را نادیده نیانگاشت و این رفتار وی برای ما درس‌آموز است. او همچنین نکته‌ها و روش‌های اخلاقی بارز زکریای رازی را در تحقیقاتش پررنگ کرد. رازی برخلاف سایر عالمان گذشته، ارجاعات به علمای پیشین را در کتابش ذکر کرده است.

وی سپس به طرح چند پرسش درباره محتوای کتاب پرداخت و گفت: آیا می‌توان با استفاده از مباحث رازی نوعی عقل خودبنیاد را به وی نسبت داد؟ البته عقل خودبنیاد وی با کانت و دکارت متفاوت است. قراملکی برخی از مباحث رازی را به آیات و احادیث مرتبط کرد در حالی که خود رازی از آیات و روایات در نظریه‌اش استفاده نکرد، بنابراین آیا می‌توان گفت که رازی نوعی عقل خودبنیاد دارد؟

خسروپناه افزود: نکته سوم اینکه قراملکی، رازی را فردگرا دانسته است، زیرا وی در نظریه اخلاقی‌اش بیشتر به اصلاح فرد تمرکز دارد این در حالی است که این دانشمند مسلمان اصلاح فرد را راهی برای اصلاح جامعه می‌داند. با این اوصاف آیا باز هم می‌توان رازی را فردگرا دانست؟

وی در پایان گفت: انصافاً قراملکی گزارش خوبی از نظریه اخلاقی رازی ارایه کرده و ابعاد مختلف بحث را باز و سعی کرده زحمات معاصران را نیز در نظر بگیرد.